niedziela, 1 grudnia 2013

Cmentarz wojenny KOŁOBRZEG

Na początku listopada obiecałam Wam zdjęcia z kołobrzeskiego cmentarza wojennego. Jedenasty miesiąc jest dla mnie czarną dziurą kalendarza, nic mi się nie klei, nic nie wychodzi, a wszystkie plany lecą w gruz. To pewnie przez ten chroniczny brak słońca. Wszak do życia niezbędna jest fotosynteza zachodząca w marchevkowej natce :D Na szczęście słońce wychynęło na sam koniec miesiąca, co zmobilizowało mnie to wizyty na cmentarzu i zrobienia zdjęć, aby je Wam pokazać.

Widok z drogi
Cmentarz wojenny w Kołobrzegu znajduje się przy ul. 6 Dywizji Piechoty, czyli przy drodze wylotowej w stronę Szczecina. Obecny kształt tego miejsca został ustanowiony w 1980 roku, jego autorem jest plastyk Zygmunt Wujek. 

Przy samymy wejściu na cmentarz znajduje się płyta przedstawiająca główne związki taktyczne i kierunki działań prowadzonych w marcu 1945 roku. Na makietę naniesione zostały także główne obiekty, o które toczył się bój, czyli: Kolegiata, Dworzec kolejowy, koszary (czerwone: ul. Jedności Narodowej, białe: ul. Koszalińska - moje!), gazownia (potocznie nazwana Starą Gazownią, dzisiaj już nie istnieje, zastąpiona Nową Gazownią), Fort Ujście (obecnie stoi na nim Latarnia Morska).

Płyta plastyczna upamiętniająca walki w dniach 4-18. marca 1945r.

Idąc dalej, dochodzimy do sarkofagu prowadzącego nas przez wieki historii Kołobrzegu. Płaskorzeźby widniejące po bokach przedstawiają dzieje oręża polskiego na pomorzu, natomiast wmurowane medaliony upamiętniają najcięższe walki. Na górze możemy zaobserwować hełm i nakrycie głowy ze średniowiecza. Dokładnie jest to hełm żołnierza I Armii Wojska Polskiego oraz szyszak rycerski z okresu panowania Bolesława Krzywoustego. 


We wnętrzu sarkofagu umieszczone zostały łuski armatnie oraz ziemia z miejsc najciężczych walk.


Po lewej stronie umieszczone są tablice w językach polskim, rosyjskim, angielskim i niemieckim informujące o miejscu, w jakim się znajdujemy. Oprócz nich są także płyty opisujące dokładnie, komu poświęcony jest cmentarz oraz ile osób tu spoczywa.




Cały teren utrzymany jest w bardzo dobrym stanie, estetyczne alejki gęsto obsadzone iglakami sprzyjają przemyśleniom i wyciszeniu. Kiedy przekracza się linię oddzielającą cmentarz od drogi, momentalnie przestaje się słyszeć jeżdżące samochody, których jest dużo, bo to jest wylotówka z miasta. O tej ciszy na cmentarzach czytałam także TUTAJ, w relacji męża Anki Wrocławianki z cmentarza w Borowicach.


Idąc dalej, dochodzimy do wielkiego, wysypanego drobnymi kamyczkami placu. Oczom ukazuje nam się centralny monument, czyli Pomnik Chwały, zawierający w sobie dwa miecze grunwaldzkie. Poświęcony on jest żołnierzom polskim i radzieckim, poległym w walkach o Kołobrzeg.

Pomnik Chwały widok od strony placu
Pomnik chwały - inskrypcja od strony zbiorowych mogił żołnierzy
Panorama - Pomnik Chwały wraz z przyległymi mogiłami żołnierskimi (kliknij, aby powiększyć)
Za Pomnikiem Chwały znajdują się zbiorowe mogiły żołnierzy polskich i radzieckich, poległych w walkach o Kołobrzeg. Tablica inskrypcyjna nie odzwierciedla rzeczywistego miejsca spoczynku żołnierzy, ponieważ w czasie walki polegli byli grzebani na bieżąco w różnych miejscach miasta. Dopiero po wojnie władze wydały dekret o przeprowadzeniu ekshumacji i przeniesieniu mogił w jedno miejsce, jakim jest obecny cmentarz wojenny. Działo się to w latach 1948-1963, z biegiem lat zatarły się tabliczki na drewnianych krzyżach, nie było możliwości identyfikacji ciał. Nazwiska widniejące na płytach odtworzone zostały na podstawie kartoteki poległych.






Idąc dalej, wciąż kamyczkowymi alejkami, dochodzimy do kwatery bohaterów walk o Kołobrzeg, Lenino, Monte Cassino oraz Sybiraków. W jego centralnym punkcie stoi pomnik Matki Polki.


Tablica pamiątkowa
Pomnik Matki Polki
Inskrypcja na pomniku



Cmentarz Wojenny ulega ciągłym modernizacjom, ulepszeniom oraz, chyba co najważnejsze, rozbudowie. Paradoksalnie - on żyje, nie jest dziełem ukończonym, formą zamkniętą, hermetyczną. We wrześniu 2012 r., w Dzień Sybiraka, została odsłonięta kolejna kwatera - Ściana Pamięci Polskiej Golgoty Wschodu.
Zdjęcia tu zamieszczone zostały zrobione 1. listopada b. r. (te nocne) oraz wczoraj - 20. listopada (te w dzień). Wczoraj w tej części cmentarza odbywał się pogrzeb i nie chcieliśmy z bratem zakłócać spokoju. Tylko z daleka zrobiłam uzupełniające zdjęcia.


Pomnik został wzniesiony dla upamiętnienia osób zmarłych lub zaginionych na terenie byłego Związku Radzieckiego - osób represjonowanych i zamordowanych przez NKWD.


Oprócz Ściany Pamięci, po jej prawej stronie został zainstalowany fragment torów kolejowych, symbolizujący wywózki polskiej ludności na Sybir. Jest to miejsce naprawdę przygnębiające i nawet gwar towarzyszący dniu 1. listopada nie wyciszył rozdzierającego się wewnątrz serca...




Wzdłuż torów ustawione są obeliski z tablicami upamiętniającymi cztery deportacje polskiej ludności. Te liczby mówią same za siebie, tutaj nie potrzeba żadnego komentarza...






Czwartego zdjęcia nie mam - 1. listopada padł mi aparat, a wczoraj nie wchodziliśmy na teren ze względu na wyżej podane okoliczności.


Cmentarz Wojenny w Kołobrzegu jest uważany za jedną z lepiej zadbanych nekropolii żołnierskich. Odbywa się tu większość uroczystości upamiętniających zdarzenia z II wojny światowej, odprawiane są tu msze. W uczczeniu pamięci biorą udział władze nie tylko miejskie, kombatanci, ale także uczniowie z miejscowych szkół wszystkich szczebli oraz służby mundurowe (przede wszystkim wojsko). Nie wiem jak jest teraz, ale pamiętam, kiedy w okresie szkoły podstawowej przychodziliśmy na ten cmentarz i sprzątaliśmy groby. W liceum moja klasa miała przez rok pod opieką kwaterę, nad którą góruje pomnik Matki Polki. Myślę, że jest to dobra lekcja patriotyzmu i historii.

10 komentarzy:

  1. hejka:)
    Jestem zaskoczona, że ten cmentarz jest w tak dobrym stanie. Widać, że jest tam spokój, można zebrać tam myśli i chwilę po prostu stanąć i zastanowić się. Musimy pamiętać o tych, którzy stracili życie, byśmy mogli teraz żyć tak jak żyjemy.
    Co do początku tego posta to całe szczęście już jest dwunasty miesiąc i mam nadzieję, że będzie dla Ciebie lepszy i to wszystko co teraz w gruzach ładnie, pięknie się Tobie poukłada! Trzymam kciuki! Pozdrawiam i ściskam!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. No, dzisiaj dalej było jakoś smętnie na dworze, ale jak zmieniłam kartkę w kalendarzu to się lepiej zrobiło (siła autosugestii działa cuda) ;)))
      Jeśli chodzi o kołobrzeski cmentarz, to owszem, jest on w dobrym stanie, jest zadbany, cyklicznie sprzątany i utrzymywany w porządku. Jednak mi brakuje tam takiej typowej magii i wyjątkowego nastroju - mimo ciszy. Chciałabym poznać opinię kogość nie stąd, kto byłby tu pierwszy raz, jak się tu czuł. Może dla mnie, jako mieszkańca, jest to miejsce w jakiś sposób powszednie?
      Uściski również posyłam i serdecznie pozdrawiam!

      Usuń
  2. Kołobrzeski cmentarz jest przykładem jak powinno się dbać o pamięć ...

    OdpowiedzUsuń
  3. Lubię odwiedzać takie nekropolie, sa skarbnicą pamięci narodowej i historii. Ten jest szczególnie super utrzymany, co niestety, nie jest powszechnie panująca regułą. Te groby są nasza historyczną pamięcią. paradoksalnie zabrzmi, ale aż się chce powiedzieć: zywa lekcja historii dla mlodych pokoleń.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Myślę, że ogromny wpływ na stan cmentarza ma fakt, że Kołobrzeg jest bardzo zakorzeniony w historii wojskowości, byliśmy twierdzą, później potężnym garnizonem, Festiwal Piosenki Żołnierskiej był naszą wizytówką, a i teraz nadal wojsko jest w jakiś sposób ważne dla miasta.

      Usuń
  4. Dobrze, że szkoły są zaangażowane i dbanie o miejsca historii wszczepia się od młodych lat. Faktycznie zadbany cmentarz, ładne zdjęcia i spacer z pamięcią o rodakach, którzy za Ojczyznę zginęli.

    OdpowiedzUsuń
  5. A czy na cmentarzu jest jakaś tablica ukazująca plan rozmieszczenia poszczególnych pomników na cmentarzu. Mam zamiar odwiedzić ten cmentarz i zależałoby mi żeby wiedzieć gdzie czego szukać a nie wiem, czy ten cmentarz nie jest zbyt wielki abym mógł go obejść w rozsądnym czasie. Wybieram się rowerem, więc nie ukrywam, że czas jest dla mnie istotną sprawą.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Niestety, na miejscu nie ma mapy. Cmentarz wojenny jest terenem dość dużym, ale zwartym, myślę, że na jego zwiedzenie potrzeba około godziny do półtorej. Mogę Ci polecić tę stronę: na niej dość konkretnie wymienione i krótko opisane są poszczególne miejsca na cmentarzu:
      http://wieczorek.ztikm.szczecin.pl/index.php?page=cmentarz_wojenny

      Usuń
    2. Dzięki wielkie, jadąc rowerem dużo czasu muszę poświęcić na dotarcie do samego celu więc muszę optymalizować co się da a do zwiedzania jest trochę miejsc w samym Kołobrzegu.

      Usuń
  6. rzeczywiscie! jestem pod wielkim wrazeniem! widac zywa pamiec i dbalosc o szczegoly, wszystko czytelne, zadbane, przejrzyste, czyste. wyraz szacunku dla tych, ktorzy tam sa pochowani.

    OdpowiedzUsuń

Twoja opinia jest dla mnie bardzo ważna. Dziękuję :)

Obserwatorzy