Cmentarz wojenny KOŁOBRZEG

Na początku listopada obiecałam Wam zdjęcia z kołobrzeskiego cmentarza wojennego. Jedenasty miesiąc jest dla mnie czarną dziurą kalendarza, nic mi się nie klei, nic nie wychodzi, a wszystkie plany lecą w gruz. To pewnie przez ten chroniczny brak słońca. Wszak do życia niezbędna jest fotosynteza zachodząca w marchevkowej natce :D Na szczęście słońce wychynęło na sam koniec miesiąca, co zmobilizowało mnie to wizyty na cmentarzu i zrobienia zdjęć, aby je Wam pokazać.

Widok z drogi

Cmentarz wojenny w Kołobrzegu znajduje się przy ul. 6 Dywizji Piechoty, czyli przy drodze wylotowej w stronę Szczecina. Obecny kształt tego miejsca został ustanowiony w 1980 roku, jego autorem jest plastyk Zygmunt Wujek. 

Przy samymy wejściu na cmentarz znajduje się płyta przedstawiająca główne związki taktyczne i kierunki działań prowadzonych w marcu 1945 roku. Na makietę naniesione zostały także główne obiekty, o które toczył się bój, czyli: Kolegiata, Dworzec kolejowy, koszary (czerwone: ul. Jedności Narodowej, białe: ul. Koszalińska - moje!), gazownia (potocznie nazwana Starą Gazownią, dzisiaj już nie istnieje, zastąpiona Nową Gazownią), Fort Ujście (obecnie stoi na nim Latarnia Morska).

Płyta plastyczna upamiętniająca walki w dniach 4-18. marca 1945r.

Idąc dalej, dochodzimy do sarkofagu prowadzącego nas przez wieki historii Kołobrzegu. Płaskorzeźby widniejące po bokach przedstawiają dzieje oręża polskiego na pomorzu, natomiast wmurowane medaliony upamiętniają najcięższe walki. Na górze możemy zaobserwować hełm i nakrycie głowy ze średniowiecza. Dokładnie jest to hełm żołnierza I Armii Wojska Polskiego oraz szyszak rycerski z okresu panowania Bolesława Krzywoustego. 

We wnętrzu sarkofagu umieszczone zostały łuski armatnie oraz ziemia z miejsc najciężczych walk.

Po lewej stronie umieszczone są tablice w językach polskim, rosyjskim, angielskim i niemieckim informujące o miejscu, w jakim się znajdujemy. Oprócz nich są także płyty opisujące dokładnie, komu poświęcony jest cmentarz oraz ile osób tu spoczywa.

Cały teren utrzymany jest w bardzo dobrym stanie, estetyczne alejki gęsto obsadzone iglakami sprzyjają przemyśleniom i wyciszeniu. Kiedy przekracza się linię oddzielającą cmentarz od drogi, momentalnie przestaje się słyszeć jeżdżące samochody, których jest dużo, bo to jest wylotówka z miasta. O tej ciszy na cmentarzach czytałam także TUTAJ, w relacji męża Anki Wrocławianki z cmentarza w Borowicach.

Idąc dalej, dochodzimy do wielkiego, wysypanego drobnymi kamyczkami placu. Oczom ukazuje nam się centralny monument, czyli Pomnik Chwały, zawierający w sobie dwa miecze grunwaldzkie. Poświęcony on jest żołnierzom polskim i radzieckim, poległym w walkach o Kołobrzeg.

Pomnik Chwały widok od strony placu

Pomnik chwały - inskrypcja od strony zbiorowych mogił żołnierzy

Panorama - Pomnik Chwały wraz z przyległymi mogiłami żołnierskimi (kliknij, aby powiększyć)

Za Pomnikiem Chwały znajdują się zbiorowe mogiły żołnierzy polskich i radzieckich, poległych w walkach o Kołobrzeg. Tablica inskrypcyjna nie odzwierciedla rzeczywistego miejsca spoczynku żołnierzy, ponieważ w czasie walki polegli byli grzebani na bieżąco w różnych miejscach miasta. Dopiero po wojnie władze wydały dekret o przeprowadzeniu ekshumacji i przeniesieniu mogił w jedno miejsce, jakim jest obecny cmentarz wojenny. Działo się to w latach 1948-1963, z biegiem lat zatarły się tabliczki na drewnianych krzyżach, nie było możliwości identyfikacji ciał. Nazwiska widniejące na płytach odtworzone zostały na podstawie kartoteki poległych.

Idąc dalej, wciąż kamyczkowymi alejkami, dochodzimy do kwatery bohaterów walk o Kołobrzeg, Lenino, Monte Cassino oraz Sybiraków. W jego centralnym punkcie stoi pomnik Matki Polki.

Tablica pamiątkowa

Pomnik Matki Polki

Inskrypcja na pomniku

Cmentarz Wojenny ulega ciągłym modernizacjom, ulepszeniom oraz, chyba co najważnejsze, rozbudowie. Paradoksalnie - on żyje, nie jest dziełem ukończonym, formą zamkniętą, hermetyczną. We wrześniu 2012 r., w Dzień Sybiraka, została odsłonięta kolejna kwatera - Ściana Pamięci Polskiej Golgoty Wschodu.

Zdjęcia tu zamieszczone zostały zrobione 1. listopada b. r. (te nocne) oraz wczoraj - 20. listopada (te w dzień). Wczoraj w tej części cmentarza odbywał się pogrzeb i nie chcieliśmy z bratem zakłócać spokoju. Tylko z daleka zrobiłam uzupełniające zdjęcia.

Pomnik został wzniesiony dla upamiętnienia osób zmarłych lub zaginionych na terenie byłego Związku Radzieckiego - osób represjonowanych i zamordowanych przez NKWD.

Oprócz Ściany Pamięci, po jej prawej stronie został zainstalowany fragment torów kolejowych, symbolizujący wywózki polskiej ludności na Sybir. Jest to miejsce naprawdę przygnębiające i nawet gwar towarzyszący dniu 1. listopada nie wyciszył rozdzierającego się wewnątrz serca...

Wzdłuż torów ustawione są obeliski z tablicami upamiętniającymi cztery deportacje polskiej ludności. Te liczby mówią same za siebie, tutaj nie potrzeba żadnego komentarza...

Czwartego zdjęcia nie mam - 1. listopada padł mi aparat, a wczoraj nie wchodziliśmy na teren ze względu na wyżej podane okoliczności.

Cmentarz Wojenny w Kołobrzegu jest uważany za jedną z lepiej zadbanych nekropolii żołnierskich. Odbywa się tu większość uroczystości upamiętniających zdarzenia z II wojny światowej, odprawiane są tu msze. W uczczeniu pamięci biorą udział władze nie tylko miejskie, kombatanci, ale także uczniowie z miejscowych szkół wszystkich szczebli oraz służby mundurowe (przede wszystkim wojsko). Nie wiem jak jest teraz, ale pamiętam, kiedy w okresie szkoły podstawowej przychodziliśmy na ten cmentarz i sprzątaliśmy groby. W liceum moja klasa miała przez rok pod opieką kwaterę, nad którą góruje pomnik Matki Polki. Myślę, że jest to dobra lekcja patriotyzmu i historii.